به گزارش ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، مهناز مظاهری در نشست مشورتی پیرامون مدارس محیط زیستی کشور که روز گذشته در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، اظهار کرد: از ارکان اصلی آموزش محیط زیست توجه ویژه به کودکان و نوجوانان است و مدارس از پتانسیل بالایی برای برنامه‌ریزی در این خصوص برخوردار هستند.
وی همکاری متقابل سازمان حفاظت محیط زیست با وزارت آموزش و پرورش را برای دستیابی به این مهم ضروری دانست و افزود: خوشبختانه اقدامات مفید و موثری در حال برنامه‌ریزی و اجراست که راه‌اندازی مدارس جامع محیط زیستی از آن جمله است.
راه‌اندازی این مدارس به تربیت نسلی حساس و آشنا به آموزه‌های زیست محیطی برای حفظ و انتقال این سرمایه‌های ملی به نسل‌های آینده کمک قابل توجهی خواهد کرد.
مظاهری با تاکید بر این موضوع که محیط زیست زندگی و نشاط و زنده بودن است، تصریح کرد: آموزش‌های محیط زیست نیز باید بر پایه همین اصل مهم برنامه‌ریزی و از آموزش‌های خشک و رسمی پرهیز شود.
وی ضمانت اجرایی این طرح را واگذاری آن به بدنه کارشناسی دانست و گفت: اگرچه با تغییر دولت‌ها، تغییرات مدیریتی دور از ذهن نیست ولی دخالت مستقیم بدنه کارشناسی در امر تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها منجر به آن می‌شود که حتی با تغییر دولت‌ها و تغییرات مدیریتی، برنامه‌ها از ضمانت اجرایی برخوردار باشند.
آموزش غیرمستقیم یکی از مهم‌ترین اصول آموزش مباحث محیط زیستی
در ادامه مجید مخدوم استاد دانشگاه نیز در این نشست با تاکید بر این که آموزش غیرمستقیم یکی از مهم‌ترین اصول آموزش مباحث محیط زیستی است و درس محیط زیست نباید در مدارس اجباری باشد، گفت: آموزش محیط زیست در سطوح پایین‌تر از دانشگاه باید به صورت غیرمستقیم و بدون اهدای جایزه باشد.
مخدوم با یادآوری خاطره‌ای از دهه 60 و زمانی که تصمیم به تشویق مردم برای حضور و استفاده از فضای پارک‌ها گرفته شد، گفت: در آن زمان مهم‌ترین اقدام برداشتن دیوار پارک‌ها بود و از این طریق به صورت غیرمستقیم به مردم آموزش دادیم، فضای سبز پارک‌ها برای استفاده عموم است و نباید آن را تخریب کنند.
وی افزود: این همان نگاهی است که امروز در آموزش محیط زیست به آن نیاز داریم.
دوره آموزشی محیط زیست برای 56 هزار معلم
همچنین محمد درویش مدیرکل دفتر آموزش و مشاکت مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به تفاهم‌نامه امضا شده میان معصومه ابتکار معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست و علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش به منظور ورود مباحث زیست محیطی به حوزه آموزش در مدارس، گفت: یکی از مهم‌ترین چالش‌های محیط زیست عدم وجود بستر لازم آموزشی برای دانش آموزان در زمینه محیط زیست بود که این تفاهم‌نامه می‌تواند گامی مهم برای رفع این نقیصه باشد.
درویش با اشاره به طرح سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر ایجاد مدارس سبز، گفت: با توجه به اهمیت آموزش مفاهیم زیست محیطی از سنین کودکی، یکی از اولویت‌های سازمان حفاظت محیط زیست ارائه این آموزش‌ها در بستری جذاب و از طریق مدارس است؛ از این رو راه‌اندازی مدارس جامع محیط زیست در دستور کار قرار گرفت.
وی افزود: رویکرد این مدارس آشنایی دانش آموزان با مسایل و مباحث زیست محیطی و ترویج فرهنگ محیط زیست در میان دانش آموزان کشور است که خوشبختانه هم افزایی و همکاری بسیار خوبی بین این سازمان و وزارت آموزش و پرورش برای اجرای این طرح در حال انجام است.
درویش ادامه داد: استفاده از پتانسیل 56 هزار معلم به عنوان آموزش‌دهنده و تسهیل‌گر محیط زیست به منظور ارایه آموزش مفاهیم زیست محیطی به دانش آموزان پس از طی دوره‌های آموزشی مخصوص، همچنین ایجاد دفتر محیط زیست و توسعه پایدار در ساختار اداری وزارت آموزش و پرورش، اقداماتی ریشه‌ای برای دستیابی به هدف حفظ محیط زیست ایران در طولانی مدت است.
مدیر کل دفتر آموزش و مشاکت مردمی سازمان محیط زیست یادآور شد: نتیجه اقدامات فرهنگی به سرعت به دست نمی‌آید اما در ارتقای باور عمومی برای مسئولیت‌پذیری نسبت به حفاظت از محیط زیست بسیار موثر است.
13 میلیون دانش آموز در سراسر دنیا در حال کسب آموزش‌های محیط زیستی هستند
در ادامه سپیده استاد حسن نماینده بنیاد بین‌المللی آموزش‌های محیط زیستی در ایران (FEE) با اشاره به فعالیت‌های این بنیاد در راستای گسترش مدارس محیط زیستی به منظور انتقال تجربیات این بنیاد، گفت: 69 کشور از نقاط مختلف دنیا در FEE عضو هستند و ایران نیز یکی از این کشورهاست.
استاد حسن افزود: در حال حاضر 58 کشور جهان از جمله ژاپن، مالزی، چین، ایران، روسیه از مدارس محیط زیستی برخوردارند و در حدود 13 میلیون دانش آموز توسط یک میلیون معلم در حال کسب آموزش‌های محیط زیستی در سراسر جهان هستند.
نماینده بنیاد بین‌المللی آموزش‌های محیط زیستی در ایران، گفت: ایرلند با 2925 مدرسه محیط زیستی و آموزش 744 هزار و 500 دانش آموز یکی از کشورهای بسیار پیشرو در این امر است.
استاد حسن با اشاره به سابقه 20 ساله فعالیت مدارس محیط زیستی در جهان، اظهار داشت: این بنیاد تاکنون توانسته است به نقش موثری در دستیابی به اهداف تعیین شده در دهه آموزش برای توسعه پایدار (2014-2005) در عرصه جهانی دست یابد تا آنجا که این برنامه به عنوان طرح برگزیده برنامه عمران ملل متحد (UNEP) در عرصه آموزش محیط زیست انتخاب شده و از همراهی و حمایت بسیاری از مجامع جهانی از جمله برنامه محیط زیست ملل متحد (UNEP)، سازمان علمی - فرهنگی ملل متحد (UNESCO)، سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) و نهاد علمی- فرهنگی- آموزشی اسلامی (ISESCO) برخوردار شده است.
وی کاهش و بهینه سازی مصرف انرژی و ایجاد فرهنگ استفاده از انرژی‌های پاک، فرهنگ سازی در زمینه کاهش تولید پسماند از طریق اصلاح الگوی مصرف، استقرار زیرساخت‌های پایدار برای آموزش محیط زیست در مدارس را از جمله مزایای گسترش مدارس محیط زیستی دانست.
کتاب استان شناسی، دایرةالمعارف محیط زیستی مدارس
در ادامه جلسه ساناز صنایع گلدوز که پیش‌نویس مدارس جامع محیط زیستی کشور را ارایه می‌کرد، با اشاره به شعار مدارس محیط زیستی در جهان که "مدارس چهاردیواری‌هایی هستند که آینده درون آنها قرار دارد"، گفت: دستیابی به اهداف توسعه پایدار و ترویج فرهنگ حفاظت از محیط زیست از مهم‌ترین مزایا و فرصت‌های ایجاد چنین مدارسی است.
گلدوز با اشاره به برخی از مطالب موجود در کتب تدوین شده توسط آموزش و پرورش، اظهار داشت: می‌توان با استفاده از پتانسیل موجود در آموزش و پرورش و جهت‌دهی فعالیت‌ها، بدون این که کار را از صفر شروع کرد با اصلاح امور به اهداف مورد نظر دست یافت.
وی گفت: کتاب استان‌شناسی که اکنون در مدارس کشور در کنار کتاب جغرافیا تدریس می‌شود، نمونه بسیار خوبی از ورود مباحث محیط زیستی به مباحث آموزشی مدارس است و می‌توان این کتاب را دایرةالمعارف محیط زیستی در مدارس دانست.
در ادامه جلسه حاضران نظرات و پیشنهادات خود در مورد پیش‌نویس تدوین شده را ارایه کردند. انتقاد از عدم حضور نمایندگانی از صدا و سیما و شهرداری در این هسته مشورتی، نادیده گرفتن مبحث ایجاد انگیزه به عنوان پیش فرض مهم مباحث آموزشی، انتقاد از تاکید بر آموزش‌های رسمی و ساختارگرایی بیش از حد در مدارس محیط زیستی از جمله نظرات حاضران در این نشست بود.
نظر شما